Burnun içi, düşündüğümüzden çok daha hassas bir yapıya sahip. Özellikle bazı maddeler burun yoluyla sıkça kullanıldığında, bu hassas yapıda ciddi zararlar oluşturabiliyor. Kokainin burun içinde delik açabileceği artık yaygın olarak bilinse de, son zamanlarda intranazal (burundan uygulanan) ketamin kullanımında da benzer sorunlar karşımıza çıkmaya başladı. Üstelik ketaminin daha ucuz ve ulaşılabilir olması, bu riski daha da büyütüyor.
Kokain Neden Burnu Deler?
Kokain, burna çekildiğinde damarları daraltır. Bu durum, burnun iç yüzeyindeki dokulara yeterli kan gitmesini engeller. Zamanla bu dokular beslenemez, canlılığını kaybeder ve burun içinde küçük yaralar oluşmaya başlar. Eğer kullanım sık ve uzun süreliyse bu yaralar büyür, birleşir ve sonunda burnun orta kısmında (septumda) kalıcı bir delik meydana gelir. Bu duruma “nazal septum perforasyonu” denir.
Ketamin Daha Masum Mu? Ne Yazık ki Hayır.
Bazı kişiler ketamini daha “güvenli” sanarak kokain yerine kullanıyor. Özellikle fiyatının daha uygun olması ve eczane kökenli olması bu algıyı besliyor. Ancak son dönemde giderek artan sayıda hasta, sadece ketamin kullandığını belirterek burun problemleriyle başvuruyor. Ketamin de burun mukozasını tahriş ediyor, kurutuyor ve uzun vadede dokulara zarar veriyor. Yani sadece kokain değil, sık kullanılan intranazal ketamin de burunda delik açabiliyor.
Kimler Daha Riskte?
- Ketamini ya da kokaini düzenli olarak burundan kullananlar
- Her zaman aynı burun deliğini kullananlar
- Burnunda önceden eğrilik, iltihap ya da kuruluk yaşayanlar
- Maddeyi kullandıktan sonra burunda yanma, kabuklanma hissedenler
Delinme Belirtileri Neler?
- Burnun içinden gelen ıslık benzeri sesler
- Sürekli kabuklanma, kanama ya da akıntı
- Burun tıkanıklığı hissi
- Estetik bozulma (burnun düşmesi ya da şeklinin değişmesi)
Peki Ne Yapmalı?
Bu belirtiler fark edildiğinde ilk yapılması gereken şey: maddelerin kullanımını durdurmak. Erken dönemde bırakıldığında, burun içi kendini bir miktar onarabilir. Ancak geç kalındıysa ve delik oluştuysa, çoğu zaman cerrahi onarım gerekebilir. Özellikle estetik görünüm ve nefes alma problemleri varsa bu kaçınılmaz olur.
Son Söz: Ucuz Olması Daha Az Zararlı Olduğu Anlamına Gelmez
Günümüzde intranazal ketamin, kokainin yerine daha sık kullanılmaya başlandı. Ancak bu, ketaminin burna zarar vermediği anlamına gelmiyor. Aksine, uzun süreli kullanımlarda burnun içini tıpkı kokain gibi aşındırabiliyor. Bu nedenle, her iki madde konusunda da farkındalık çok önemli. Burun, sadece estetik değil, aynı zamanda solunum ve yaşam kalitesi açısından da hayati bir organdır. Onu korumak hepimizin sorumluluğudur.
