Birçoğumuz zaman zaman burun tıkanıklığı, yüz ağrısı veya baş ağrısı yaşarız. Ancak bazı hastalar için bu şikayetler geçici bir rahatsızlıktan çok daha fazlasıdır. Uzun süre devam eden burun tıkanıklığı, nefes alamama, koku kaybı gibi şikayetler, günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür. İşte tam bu noktada kronik sinüzit devreye girer.
Ben, Dr. Gediz Murat Serin olarak, yıllardır burun ve sinüs hastalıklarıyla ilgileniyorum. Özellikle kronik sinüzit ve nazal polipli hastalarımda, doğru tanı ve kişiye özel tedaviyle ne kadar fark yaratılabileceğine bizzat şahit oluyorum.
Kronik Sinüzit Nedir?
Kronik sinüzit, burun ve sinüslerde 12 haftadan uzun süren iltihaplanma durumudur. Eğer şikayetleriniz 3 aydan uzun sürüyorsa ve tedavilere rağmen düzelmiyorsa, bu durum kronik sinüzit olarak adlandırılır.
Sinüzit sadece burun tıkanıklığı anlamına gelmez; beraberinde yüz ağrısı, geniz akıntısı, baş ağrısı ve koku kaybı gibi pek çok farklı belirtiyle kendini gösterebilir.
Nazal Polipli Kronik Sinüzit: Sessiz İstilacı
Nazal polip, burun veya sinüslerin içinde gelişen, iyi huylu yumuşak doku büyümeleridir. Genelde kronik iltihabın bir sonucu olarak ortaya çıkarlar.
En sık karşılaştığımız şikayetlerin başında şunlar gelir:
- Sürekli ve inatçı burun tıkanıklığı
- Koku alma duyusunda belirgin azalma, hatta tamamen kaybolma
- Gece artan ağızdan nefes alma ve horlama
- Geniz akıntısı ve burun akıntısı
- Yüzde doluluk, basınç hissi ve baş ağrısı
Polipli sinüzit hastalarında özellikle koku kaybı çok dikkat çekicidir. Hastalar çoğu zaman “Artık yemeklerin kokusunu alamıyorum” veya “Parfüm kokusunu bile fark etmiyorum” şeklinde ifade ederler.
Nazal polipli sinüzit genellikle daha dirençli seyreder. Tedavide burun spreyleri, kortizon tedavileri, tuzlu su yıkamaları gibi medikal yöntemlerin yanı sıra, çoğu zaman cerrahi müdahale de gerekebilir. Cerrahi müdahaleyle polipler temizlenir, ancak düzenli takip ve tedavi olmazsa poliplerin tekrar etme riski yüksektir.
Nazal Polipsiz Kronik Sinüzit: Gizli Tehlike
Nazal polipsiz sinüzitte polip oluşumu yoktur, ancak sinüs iç yüzeyinde kronik bir iltihap vardır.
Bu hastalarda genellikle şu belirtiler ön plandadır:
- Burun tıkanıklığı
- Yoğun, koyu renkli burun akıntısı
- Geniz akıntısı ve boğazda rahatsızlık hissi
- Yüz ağrısı veya basınç
- Baş ağrısı, özellikle öne eğilince artan ağrı
- Koku alma duyusunda hafif azalma
Nazal polipsiz sinüzit genellikle ilaç tedavilerine daha iyi yanıt verir. Alerji kontrolü, düzenli tuzlu su yıkamaları, kortizonlu burun spreyleri ve bazen antibiyotik tedavileri yeterli olabilir. Ancak yapısal sorunlar (örneğin burun eğriliği) varsa, cerrahi müdahale de gerekebilir.
Polipli ve Polipsiz Sinüzit Arasındaki En Önemli Farklar
Nazal polipli sinüzit, hem tedavi açısından hem de tekrarlama riski bakımından daha zorlu bir hastalıktır. Özellikle koku kaybı, polipli hastalarda daha şiddetlidir. Polipsiz kronik sinüzitte ise genellikle iltihap ve akıntı şikayetleri daha ön plandadır ve tedaviye daha iyi yanıt alınabilir.
Neden Önemlidir?
Burun tıkanıklığı çoğu zaman hafife alınsa da, kronik sinüzit yaşayan bir hastanın yaşam kalitesi ciddi şekilde bozulur. Sürekli ağızdan nefes almak, uyku kalitesini düşürür; yetersiz oksijen alımı gündüz yorgunluğu ve konsantrasyon sorunlarına yol açar.
Benim tecrübeme göre, pek çok hastada doğru tanı konulmadığı için yıllarca gereksiz ilaç kullanımı, gereksiz antibiyotikler ve boş yere yapılan tedavi denemeleri görülüyor. Oysa doğru teşhis ve kişiye özel planlanmış bir tedavi programı sayesinde hastalar tekrar rahat nefes alabilir, koku duyusunu geri kazanabilir ve günlük yaşamlarına konforlu şekilde devam edebilir.
Hastalarıma Özel Önerilerim
✔ Şikayetlerinizi hafife almayın. Özellikle üç aydan uzun süren burun tıkanıklığınız varsa mutlaka bir KBB uzmanına başvurun.
✔ Tuzlu su yıkamalarını aksatmayın. Basit görünse de düzenli yıkama, mukusun temizlenmesine ve şikayetlerin hafiflemesine çok yardımcı olur.
✔ Alerjilerinizi yönetin. Eğer alerjiniz varsa, tetikleyicilerden mümkün olduğunca uzak durun ve düzenli tedavinizi ihmal etmeyin.
✔ Kontrollerinizi ertelemeyin. Özellikle polipli hastalarda, cerrahi sonrası düzenli takip çok önemlidir. Poliplerin yeniden oluşmasını engellemek için önerilen sprey ve ilaçları mutlaka kullanın.
Son Söz
Unutmayın, burun sadece nefes almak için değil, yaşamın tadını çıkarmak için de önemlidir. Kokuları almak, rahat uyumak, sağlıklı nefes almak; hepsi kaliteli bir yaşamın vazgeçilmez parçalarıdır.
Kronik sinüzit ister polipli ister polipsiz olsun, uzman kontrolü ve doğru yaklaşımla kontrol altına alınabilir.
—
Prof. Dr. Gediz Murat Serin
Kulak Burun Boğaz Uzmanı
