)
Prof. Dr. Gediz Murat Serin – Kulak Burun Boğaz Uzmanı
Ani işitme kaybı, çoğunlukla tek kulakta ortaya çıkan ve birkaç saat ya da birkaç gün içinde hızla ilerleyen işitme kaybıdır. Hastalar çoğu zaman “bir anda kulak kapandı” hissiyle başvurur.
Bu tablo acil bir KBB problemidir; doğru tanı ve hızlı tedavi işitmenin geri dönmesi açısından büyük önem taşır.
Toplumda tahmin edilenden çok daha sık görülen bu durum, özellikle orta yaş grubunda (40–60 yaş) ortaya çıkar; ancak her yaşta görülebilir.
Hangi Belirtiler Ani İşitme Kaybını Düşündürür?
Hastalar çoğu zaman şikâyetlerini şöyle tarif eder:
- Bir kulakta aniden duyma azalması veya tamamen kapanma hissi
- Sabah uyandığında kulakta belirgin bir işitme düşüklüğü fark edilmesi
- Telefonu o kulakta duyarken zorlanma
- Seslerin boğuk, fısıltı ya da yankılı gelmesi
- Kulakta çınlama, uğultu, basınç/dolgunluk
- Ani kayba eşlik eden baş dönmesi
- Bir “tık” veya “pat” sesi duyduktan sonra işitmenin azalması
Bu belirtilerden biri bile varsa, aynı gün KBB uzmanının değerlendirmesi gerekir.
Ani İşitme Kaybının Nedenleri Nelerdir?
Ani işitme kaybının çoğu vakasında belirgin bir neden saptanmaz ve bu durum idiyopatik olarak adlandırılır. Bununla birlikte bazı hastalarda altta yatan faktörler tespit edilebilir:
- Viral enfeksiyonlar (özellikle grip sonrası)
- İç kulak dolaşımının bozulması
- Travma (kafaya darbe, ani basınç değişikliği)
- Otoimmün iç kulak hastalıkları
- Ototoksik ilaçlar (örneğin kemoterapi ilaçları)
- Akustik nöroma gibi işitsel sinir tümörleri
- Nörolojik hastalıklar (örneğin MS)
- Ménière hastalığı
- Yüksek tansiyon, diyabet ve kolesterol yüksekliğiyle ilişkili durumlar
Önemli Not: Burun tıkanıklığı, kulak kiri veya sinüzit de işitmede azalmaya yol açabilir ancak bunlar “iletim tipi” kayıplardır; ani sensorinöral kayıptan tamamen farklıdır.
Tanı Nasıl Konur?
Ani işitme kaybında gecikmeden yapılması gereken değerlendirme şu basamaklardan oluşur:
- Otoskopik muayene: Kulak kanalı ve kulak zarı ayrıntılı incelenir. Kulak kiri, enfeksiyon veya orta kulakta sıvı gibi durumlar dışlanır.
- İşitme Testi (Odyometri): Kaybın tipi ve derecesi belirlenir.
- İç kulak – Ani iştme kaybı ise işitsel sinir için MR görüntüleme (kesin bakılmalı)
- Gerekirse:
- Timpanometri
- Denge testi şüpheye göre yapılabilir.
Uzman tarafından doğru tanı konulması, tedavi seçimi açısından kritik önem taşır.
Tedavi Yöntemleri
Tedavi zamanlaması en az tedavinin kendisi kadar önemlidir.
İlk 48–72 saat, başarı oranının en yüksek olduğu dönemdir.
1.Steroid tedavisi (Birinci seçenek)
- Ağızdan kortikosteroid
- İntratimpanik (kulak zarından orta kulağa) steroid enjeksiyonu
Bazı hastalarda iki yöntem birlikte kullanılabilir. Kortizon, iç kulakta oluşan ani inflamasyonu ve ödemi azaltarak işitmenin geri dönmesini sağlar.
2.Nedene yönelik tedavi
- Kulak kiri varsa temizlenmesi
- Enfeksiyona bağlı ise antibiyotik veya antiviral tedavi
- Ototoksik ilaçlar varsa kesilmesi
- Tansiyon veya şeker kontrolünün düzenlenmesi
3.İyileşmenin yeterli olmadığı durumlar
İşitme kaybı kalıcı olursa hastanın ihtiyacına göre:
- İşitme cihazı
- Koklear implant (biyonik kulak)
değerlendirilebilir.
İyileşme oranları
- Erken tedavi alan hastaların yaklaşık %80–85’inde işitme kısmen veya tamamen geri döner.
- Tedavi almayanlarda spontan iyileşme %50 civarındadır, ancak tam geri dönüş daha düşüktür.
Sonuç: Beklemeyin, Erken Başvurun
Ani işitme kaybı “geçer diye beklenebilecek” bir durum değildir.
Her saat gecikme, geri dönüş ihtimalini azaltabilir.
Eğer bir kulakta ani işitme azalması, çınlama veya dolgunluk hissettinizse:
Aynı gün içinde bir KBB uzmanına başvurun.
Erken tanı ve hızlı tedaviyle çoğu hasta işitmesini büyük oranda geri kazanabilmektedir.
KBB doktorluğu süresince birçok bilimsel araştırma yapan, yurtiçi ve yurtdışı toplantılarda konuşmacı, katılımcı ve düzenleyici olan Prof. Dr. Gediz Murat Serin, birçok yerli ve yabancı makale ve kitap bölümleri yazmıştır. Kulak Burun Boğaz Uzmanı olan Dr. Serin’in uzmanlık alanlarının başında burun hakkında tüm ameliyatlar (estetik, septum perforasyonu vb.), burnun tamamlayıcı organları (sinüsler ve hastalıkları), revizyon (düzeltici) burun estetikleridir. Bunların yanı sıra tüm baş boyun cerrahileriyle de ilgilenmekte ve ameliyatlarını gerçekleştirmektedir.
