Burun Kırığı Nedir? Belirtileri, Tedavi Yöntemleri ve Cerrahi Seçenekler
Burun Kırığı Ameliyatı : Burun kırığı, yüz bölgesinde en sık görülen kemik kırıkları arasında yer alır. Genellikle düşme, spor yaralanmaları, trafik kazaları veya darp gibi ani travmalar sonucu oluşur. Burun kırıkları bazen izole olabilirken, bazı durumlarda kafa ve yüz bölgesindeki diğer kemiklerle birlikte kırıklar da eşlik edebilir. Bu nedenle, özellikle ciddi travmalarda nörolojik ve yüz kemik yapılarının bütünsel olarak değerlendirilmesi önem taşır.
Zamanında teşhis ve tedavi edilmeyen burun kırıkları, estetik görünümü bozabileceği gibi, kalıcı nefes alma problemlerine de neden olabilir.
Burun Kırığı Belirtileri Nelerdir?
Burun kırığının belirtileri, travmanın şiddetine göre değişebilir. Aşağıdaki bulgulardan biri veya birkaçı varsa, burun kırığı ihtimali mutlaka değerlendirilmelidir:
- Burnun şeklinde aniden oluşan eğrilik veya asimetri
- Burun kanaması
- Burnun üzerinde ağrı, hassasiyet ve dokunmakla artan acı
- Göz altlarında morarma ve şişlik (özellikle çift taraflıysa dikkat çekicidir)
- Burundan nefes almakta zorlanma
- Buruna bastırıldığında çıtırtı sesi (krepitasyon)
- Kıkırdak ya da kemik yapılarda yer değiştirme hissi
Bu bulgular varsa, zaman kaybetmeden bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına başvurulmalıdır.
Burun Kırığı Tanısı Nasıl Konur?
Burun kırığında tanının temelini klinik muayene oluşturur. KBB uzmanı tarafından yapılacak detaylı fizik muayene ve endoskopik değerlendirme, hem burun dış yapısında hem de iç yapılarında oluşan hasarın boyutunu ortaya koyar.
Bazı durumlarda, travmanın hemen ardından burundaki şişlik nedeniyle doğru değerlendirme zor olabilir. Bu gibi vakalarda, 5-7 gün sonra şişliğin azalması beklenerek muayene yapılması daha sağlıklı sonuçlar verebilir.
Eğer kırığın yeri ve yayılımı detaylı şekilde görülmek istenirse, yüz kemiklerini kapsayan BT (bilgisayarlı tomografi)görüntülemesi tercih edilir. Geleneksel röntgen (düz grafi) ise yeterli bilgi sağlamadığı için genellikle önerilmez.
Burun Kırığı Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi planı, burun kırığının şiddetine, yer değiştirip değiştirmediğine ve hastanın fonksiyonel şikâyetlerine göre belirlenir.
Basit Burun Travmaları
Kırık kemik uçları yerinden oynamamışsa ve nefes alma fonksiyonu korunmuşsa, genellikle:
- Soğuk uygulama
- Başı yüksek tutma
- Ağrı kesici kullanımı
gibi konservatif yöntemlerle izlem yeterli olur.
Kapalı Redüksiyon (Kırık Kemiklerin Yerine Oturtulması)
Kemik uçları yer değiştirmişse, ilk 7-10 gün içinde kapalı redüksiyon yapılması gerekebilir. Bu işlem, lokal veya genel anestezi altında gerçekleştirilir. Amaç, burun kemiğini tekrar doğal anatomik pozisyonuna getirmektir.
Not: Kapalı redüksiyon işlemi teorik olarak lokal anesteziyle yapılabilir gibi görünse de, birçok hasta için oldukça ağrılı ve rahatsız edici olabilir. Ben, Prof. Dr. Gediz Murat Serin olarak, pratiğimde bu işlemi hastalarımı konforlu ve ağrısız bir şekilde tedavi etmek adına ameliyathane şartlarında, genel anestezi altında gerçekleştirmeyi tercih ediyorum.
Burun kırığı ameliyatı nasıl yapılır? : Fonksiyonel ve Estetik Rinoplasti
Eğer burun kırığına eşlik eden şekil bozukluğu ve nefes alma güçlüğü varsa, yalnızca kırığın düzeltilmesi yeterli olmayabilir. Bu gibi durumlarda, burnun hem dış hem de iç yapılarında detaylı bir düzeltme yapılması gerekebilir. Bu işlem:
- Septum deviasyonu (burun orta duvar eğriliği)
- Konka hipertrofisi (burun etlerinin büyümesi)
- Burun sırtı kemeri veya burun ucu düşüklüğü
gibi sorunların da ele alındığı fonksiyonel rinoplasti ile gerçekleştirilir.
Bu tür ameliyatları, akut travma döneminde değil, burnun dokularının iyileştiği ve ödemin azaldığı 3 ila 6 ay sonra yapmak çok daha sağlıklı sonuçlar verir.
Septal Hematom: Acil Müdahale Gerektiren Durum
Bazı burun kırıklarında, septum (burun orta duvarı) da kırılabilir. Bu kırıklara bağlı olarak septum mukozası altında kan toplanabilir. Bu duruma septal hematom adı verilir ve acil müdahale gerektirir. Müdahale edilmediği takdirde enfeksiyon, kıkırdak erimesi ve burun yapısında ciddi bozulmalar meydana gelebilir.
Burun Kırığı Sonrası İyileşme Süreci
Kapalı redüksiyon sonrası süreç genellikle şu şekilde ilerler:
- Ameliyat süresi: 15-30 dakika
- Kesi: Yoktur, tüm işlem burun içerisinden yapılır
- İyileşme:
- Şişlik genellikle ilk 1 haftada azalır
- Morluklar 10-14 gün içinde geçer
- Burnun yeni formunun oturması ve ödemin tamamen geçmesi 2-3 ay sürebilir
Ameliyat sonrası burun içine silikon yerleştirilebilir, dış kısma bant ve koruyucu atel uygulanır. Bu dönemde:
- Güneşten korunmak
- Darbelere karşı dikkatli olmak
- Hekimin önerdiği bakım protokolüne uymak
iyileşme sürecini hızlandırır ve başarıyı artırır.
Prof. Dr. Gediz Murat Serin ile Fonksiyonel ve Estetik Yaklaşımla Burun Kırıkları
Birçok insanın burnunda önceden var olan hafif eğrilikler, kemerler ya da burun ucu düşüklükleri bulunabilir. Burun kırığı sonrasında hasta bu mevcut sorunları, kırık sonrası oluşmuş gibi algılayabilir. Oysa kırık öncesi zaten eğri olan bir burun, redüksiyonla yerine oturtulduğunda da eğri görünmeye devam eder.
Ben, burun kırığı olan hastalarda durumu detaylı şekilde değerlendirerek, bazen sadece kırığın iyileşmesini bekliyor, 6 ay sonra hem fonksiyonel hem de estetik rinoplasti ile kalıcı ve tatmin edici sonuçlar hedefliyorum.
Endoskopik muayene ve gerektiğinde tomografi gibi görüntüleme yöntemleriyle, travmanın neden olduğu iç ve dış yapısal hasarı net biçimde saptıyor; gerekirse rinoplasti ile hem fonksiyon hem de estetik yönden uzun vadeli çözüm sunuyorum.
Sonuç: Burun Kırığında Erken ve Doğru Müdahale Çok Önemlidir
Bir travma sonrası burnunuzda ağrı, şekil bozukluğu, kanama veya nefes alma güçlüğü fark ettiyseniz, bu belirtileri ciddiye almalısınız. Geciken ya da eksik müdahaleler hem estetik hem de sağlık açısından ciddi problemlere yol açabilir.
Erken tanı, doğru tedavi ve deneyimli bir KBB uzmanı eşliğinde yapılacak detaylı değerlendirme, burun kırığının yaratabileceği uzun vadeli sorunların önüne geçmenin en etkili yoludur.
