Septum Deviasyonu Ameliyatı Neden Her Zaman Yeterli Olmayabilir?
Septum deviasyonu, burnu ortadan ikiye ayıran yapı olan nazal septumun eğriliği anlamına gelir. Bu yapı, hem önde kıkırdak hem de arkada kemik içerir. Eğrilik, hem burun estetiğini hem de burun fonksiyonunu doğrudan etkiler. Septum deviasyonu ameliyatı ise bu eğriliği düzeltmeyi amaçlar. Ancak her hastada bu cerrahi girişim aynı sonucu vermeyebilir. Peki neden?
Septoplasti Ameliyatı Ne Kadar Yeterli?
Septoplasti ameliyatı, nazal septumdaki eğriliği düzeltmek için uygulanan en yaygın tekniktir. Bu ameliyatın daha ileri şekli olan SMR (submukozal rezeksiyon) tekniğinde ise daha geniş bir kıkırdak ve kemik çıkarımı yapılabilir. Ancak bu ameliyatlar sırasında burun yapısının çökmemesi için önde en az 1 cm ve üstte 1 cm kıkırdak bırakmak zorunludur. Bu bırakılan yapı, “L-strut” olarak adlandırılır.
Ancak asıl eğrilik bu bölgede yer alıyorsa, klasik bir septoplasti ya da SMR ameliyatı yetersiz kalır. Bu da burun tıkanıklığı gibi şikayetlerin devam etmesine neden olabilir.
Eğrilik Burnun Arkasında mı, Önünde mi?
Toplumda yaygın olan deviasyon tiplerinde, eğrilik çoğu zaman sadece arkadaki kemik bölgede değil, burnun öndeki kıkırdak kısmında, yani L-strut bölgesinde yer alır. Bu bölge, burnun hem şekli hem de nefes alma fonksiyonu açısından son derece kritiktir.
Burun içi eğrilik sadece arkada kemik bir çıkıntı şeklinde değilse, öndeki destek yapılarına müdahale etmeden yapılan ameliyatlar sonuçsuz kalabilir.
Nazal Valv Yapısı Nefesi Belirler
Burnun en dar alanları olan internal nazal valv (iç burun valfi) ve eksternal nazal valv (dış burun valfi), hava geçişinde büyük rol oynar. Bu bölgelerdeki darlık ya da çökmeler, septum deviasyonu ameliyatı yapılsa bile, nefes almayı zorlaştırmaya devam edebilir.
İç valv açısını daraltan septum eğriliği veya dış valvdeki destek kaybı, klasik bir SMR ile düzeltilmez. Bu nedenle bu hastalarda fonksiyonel rinoplasti teknikleri gerekebilir.
Burun Tıkanıklığı Neden Deviasyonla Bitmeyebilir?
Bazı hastalarda burun dışı yapılar da hava yolunu daraltabilir. Özellikle zayıf burun kanatları, çökük burun ucu, eski ameliyatlar sonrası destek kaybı gibi durumlar, burun ameliyatı sonrası nefes alamama sorununa neden olabilir.
Bu nedenle deviasyon ameliyatı planlanmadan önce, sadece iç yapılar değil, burnun dış görünümü ve dayanıklılığı da değerlendirilmelidir.
Hangi Hastalar İçin Septoplasti Yeterlidir?
Septum deviasyonu ameliyatı şu durumlarda tek başına yeterli ve etkili olabilir:
- Eğrilik yalnızca arkada, kemik bölgedeyse
- L-strut yapısı sağlam ve ortadaysa
- Burnun dış yapısında çökme ya da zayıflık yoksa
- Hasta daha önce burun ameliyatı geçirmemişse
Bu hasta grubu, toplumun görece küçük bir kısmını oluşturur. Geri kalan hastalarda ek cerrahi destekler gerekebilir.
Fonksiyonel Rinoplasti Neden Gerekebilir?
Fonksiyonel rinoplasti, hem burun tıkanıklığı sorununu çözen hem de dış yapıyı destekleyen cerrahi bir yaklaşımdır. Bu tür müdahalelerle, septoplasti etkisi artırılır, hasta hem daha iyi nefes alır hem de burnun çökme riski azaltılır.
Dr. Gediz Murat Serin’in Gözünden: Her Deviasyon Aynı Değildir
Uzun yıllardır Kulak Burun Boğaz Uzmanı olarak çalışan Dr. Gediz Murat Serin olarak, klinik pratiğimde en sık karşılaştığım durum şudur:
Deviasyon problemi çoğu zaman sadece burun içindeki kemik ya da kıkırdakta değil, burun ucuna yakın ön kıkırdaklarda ve burun dış yapısında da yer alıyor. Bu da klasik bir septoplasti ameliyatı ile tüm sorunu çözmeyi güçleştiriyor.
Bu nedenle hastalarıma yaklaşımımda çoğunlukla fonksiyonel rinoplasti yöntemini tercih ediyorum. Böylece hem içerideki eğriliği düzeltiyor hem de burun dış yapısındaki destek kayıplarını onararak nefes alma fonksiyonunu kalıcı olarak iyileştiriyorum.
Ameliyat sonrası hastalarım sadece daha rahat nefes aldıklarını değil, aynı zamanda burunlarının daha dengeli, doğal ve güçlü bir forma kavuştuğunu ifade ediyorlar. Bu da hem cerrahi başarının uzun vadeli kalıcılığını hem de hasta memnuniyetini artırıyor.
Sonuç: Her Deviasyon Aynı Değildir
Her burun içi eğrilik, her septum deviasyonu, tek başına bir septoplasti ameliyatı ile düzeltilemez. Burun fonksiyonu, hem iç yapıların hem de dış desteğin birlikte ele alınmasıyla en sağlıklı şekilde korunabilir.
Bu nedenle, burun tıkanıklığı olan bir hastada sadece deviasyona odaklanmak yeterli olmayabilir. Cerrahi planlama, hem nazal valv yapıları hem de dış burun anatomisi göz önüne alınarak yapılmalıdır. Gerektiğinde fonksiyonel rinoplastigibi ileri teknikler devreye sokulmalıdır.

KBB doktorluğu süresince birçok bilimsel araştırma yapan, yurtiçi ve yurtdışı toplantılarda konuşmacı, katılımcı ve düzenleyici olan Prof. Dr. Gediz Murat Serin, birçok yerli ve yabancı makale ve kitap bölümleri yazmıştır. Kulak Burun Boğaz Uzmanı olan Dr. Serin’in uzmanlık alanlarının başında burun hakkında tüm ameliyatlar (estetik, septum perforasyonu vb.), burnun tamamlayıcı organları (sinüsler ve hastalıkları), revizyon (düzeltici) burun estetikleridir. Bunların yanı sıra tüm baş boyun cerrahileriyle de ilgilenmekte ve ameliyatlarını gerçekleştirmektedir.